Een begin van een voorbeeld

Het is goed om te beginnen met een ‘basic kaart’ als het gaat om boeken en lezen. Een tijdloze afbeelding van Ruud van Empel, een zwart-wit foto van een enorme stapel boeken, op een bureau met in het midden een man, die letterlijk omlijst wordt door de boeken. Een grappige en luchtige ondertoon, maar tegelijkertijd heel serieus. Een kaart geschikt voor vele gelegenheden, waarbij de verwijzing naar boeken en lezen niet onder stoelen of banken wordt geschoven. Zelfs aan de weerszijden van het bureau en over het hoofd van de man zijn boeken!

Kinderboeken

Die zijn er natuurlijk legio. Met boeken kun je niet vroeg genoeg beginnen, daarom zijn postkaarten van kinderboeken een prima aansporing. Laten we eens beginnen met de onsterfelijke Jetses, die het leesplankje heeft gemaakt en vele afbeelding van onbevangen kinderen, waaronder de bekende Ot en Sien. Het leesplankje is de basis voor de Nederlandse manier van leren. Het wordt weliswaar niet meer gebruikt, maar is tevens niet meer weg te denken. Zo is het ooit begonnen, het leren van lezen en schrijven, van de Nederlandse taal. Velen zijn ermee opgegroeid, maar ook voor hen die het niet zijn, is het belangrijk om van deze basis te weten. Kijkplezier en wetenschap in een, dat is het leesplankje van Jetses.

De afbeeldingen van de genoemde illustrator zijn niet alleen uit het verleden, ze zijn ook nu nog actueel, zeker voor kinderen.

Of van illustraties van de genoemde mensen die specifieke gebeurtenissen behandelen zoals een verjaardag, een geboorte, een verhuizing, spelen, naar school gaan en nog veel meer.

Ook Rie Cramer heeft aardig bijgedragen aan de illustraties voor de kinderen, die nooit uit de vergetelheid zullen raken en altijd de kinderen aan zullen spreken.

Er zijn nog meer illustrators voor kinderen en jeugd, waarvan mooie kaarten zijn gemaakt. Zoals met tienermeisjes die in een stoel of in het gras in de natuur zitten lezen, emoties in hun ogen hebben, zeer aansprekelijk voor de meisjes van nu. Emoties veranderen immers nooit, deze zijn niet aan tijden gebonden.

Boeken en lezen, het is allemaal dagelijkse kost. Er zijn niet alleen boeken om te lezen uiteraard, ook kranten, tijdschriften en digitaal. Ondanks de ontwikkelingen als het gaat om de digitaliteit is het zo belangrijk dat de boeken worden gelezen.

Volwassenen

Kaarten voor bruiloften, geboorten, jubilea, nieuwe banen, afstuderen, promoveren, verhuizen, ziekten en overlijden, jawel, ook in deze categerie van boeken en lezen is het allemaal te vinden. Maar ook gewoon om iemand een hart onder de riem te steken, te bemoedigen, afscheid te nemen of juist het contact aan te halen, deze categorie is onuitputtelijk.

Iemand als Cornelis Jetses heeft ook illustraties voor volwassenen gemaakt, zoals dieren in het noorden van de wereld.

Internationaal

Dan zijn er nog meer variaties, zoals een kaart met de leesplank in het Hebreeuws. De letters zullen de meeste mensen niets zeggen, maar de afbeeldingen des te meer. De Joodse Ram Katzir heeft veel illustraties voor boeken gemaakt, die meestal religieus getint zijn, dus met een dubbele bodem.

Lezen

Zien lezen doet lezen, een afbeelding van een lezer straalt ook rust en seneriteit uit. Het verveelt zelden, zo’n afbeelding. Een mooi voorbeeld is een van Edgar Fernhout. Een illustratie van een bed met een jonge vrouw erop, die ligggend aan het lezen is. Op de achtergrond hoge ramen met de blauwe lucht erachter en wat zonlicht. Een oase om naar te kijken.

Of die van Ellen de Groot, met een vrouw lezend op een diva, met het boek op schoot, een bijzonder serene en rustgevende aanblik. Een soortgelijke afbeelding is van Charlotte Salomon, maar meer abstract dan concreet. Een vrouw op een heuvel in een weiland, lezend. De kleuren zijn natuurlijk en met elkaar vermengd, er is ook blauw te zien in het gras, dit maakt het abstract en bijzonder aantrekkelijk om naar te kijken. Een echte rustgever in het hectische leven.

Isaac Israels heeft eveneens een lezende vrouw afgebeeld, maar deze is naakt uitgestrekt op bed. Een mooie en serene foto, die weer naar het lezen verwijst, als onderdeel van alledag.

Schrijven hoort er ook bij, een anonieme foto toont een vrouw die aan tafel zit en schrijft met een kroontjespen. Een open afbeelding, die je op veel manieren kunt interpreteren.

Van de zelfde illustratrice is er nog een afbeelding van een vrouw die knielt en bidt op een bed, of in ieder geval een nederige gebedshouding. Een afbeelding van een brief, een moderne weergave van een lettercombinatie, het verwijst allemaal naar de belangrijke thema’s.

Eenvoud

Eenvoud kan juist kracht uitstralen, dit bewijst de foto van Hans Dehe, een mus die met de vleugels klappert, met een witte achtergrond. Of een vogel die zijn kopje uit het vogelhuisje steekt, alsof ie wil kijken wat voor weer het is.

Titels

De liefde is bij uitstek een belangrijk thema in de boeken, dus ook op de voorkant. Een hartstochtelijk stel, een man en een vrouw illustreren het boek en de titel. Deze staat op de afbeelding ‘zeg dat je van me houdt’, zo eet je meteen wat het boek inhoudt.