Moeder en Kind kaarten

Religie

Uiteraard zijn er veel afbeeldingen van de ultieme moeder, Maria en het kind Jezus. Deze zijn geschikt als kerstkaart, maar ook ter bemoediging. Er is veel variatie, daarom zit er altijd wel iets bij wat geschikt is. Om te beginnen met een oudere afbeelding, uit de middeleeuwen van Geertgen tot Sint Jans, deze heeft als titel ‘de verheerlijking van Maria’. Een opvallend detail in dit schilderij is het licht, het lijkt wel hemels.

Uit ongeveer dezelfde periode stamt een ander schilderij, van Fra filippo Lippi, van de maagd met haar zoon, maar ook met andere kinderen. Een heel  klassiek schilderij, waarvan de kleuren heel mooi en zacht zijn, is ook uit de middeleeuwen, van Bramantino. Behalve Maria met het kind, staat ook Jozef zijdelings erop. De hemelsblauwe jurk waarin Maria is gekleed, is misschien wel een van de mooiste details. Tevens van rond het jaar 1500 is een schilderij van Camilla Zeguers, op de wijze die hoort bij die tijdsperiode. Ook Rafael Sanzio heeft meerdere schilderijen gemaakt van dit tafereel, die de moeite aard zijn om te bekijken.

Van een iets latere periode is een schilderij van Hendrick Bloemaert, waarop een schilderij met Maria die haar zoon borstvoeding geeft. Het ‘basic’ karakter van dit schilderij en vooral de moederlijkheid die het uitstraalt, is de kracht.

Een schilderij dat van een veel latere periode dateert, uit de 19-20^ste eeuw, is van Pavel Filonov, ook hier is het hele gezin van de heilige familie te zien. Hier lijken de figuren wel maskers te hebben. De overheersende kleur is rood en het kindje is naakt, in tegenstelling tot veel andere afbeeldingen.

Dieren

Jazeker, dat is er natuurlijk ook. De band tussen moeder en kind komt ook bij de dieren tot uiting. Ron Entius heeft een afbeelding gemaakt van een klein ijsbeertje, dat leunt tegen een grotere ijsbeer, zijn moeder. Deze is echter deels zichtbaar, het jong staat centraal.

Een hele mooie afbeelding van een tijger met jong, het is van Michel Denis-Hulot, ‘de kinderen van de Afrikaanse Savanne’. Het jong is nauwelijks herkenbaar in het eerste gezicht, omdat de kleuren zo met elkaar overeen komen. Moeder en kind kijken dezelfde kant op. De tijgerprint, die altijd mooi is, geeft de schoonheid weer van de tijger.

Dan nog een heel aandoenlijke kaart met een Pinguïn met jong, de moeder doet met haar snavel iets in de bek van haar jong doet. Deze onderstreept de band van moeder met kind uitermate goed. Ook is er een grappige foto van Ringstaartmaki’s.

Van oud naar nieuw

Door de eeuwen heen is de band van moeder en kind, maar ook van het gezin er omheen, op de meest uiteenlopende manieren verbeeld. Daarom kijken we er maar eens goed naar. Onze eigen Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn heeft een schets gemaakt van een moeder die haar kind op een tafel zet, op de voetjes, alsof deze moet leren om te staan.

Een heel klassiek en vertederend tafereel is geschilderd door Evert Pieters, een moeder zit met haar kind in een schommelstoel aan de linkerkant, aan de rechterkant staat de wieg. Nog een heel oud en klassiek schilderij dat dit thema uitstraalt is van Sir L. Alma-Tadema van een kraamkamer uit de 17^e eeuw. De moeder is niet helemaal zichtbaar, zij ligt in de bedstee, er zijn twee vrouwen bij, een van hen heeft het kindje op de arm.

Bij het schilderij van H.J. Haverman gaat het om een moeder met een wat groter kind, op schoot, een meisje, alsof ze haar iets wil vertellen of voorlezen. H. Kameringh-Onnes toont een jongetje in de kinderstoel, dat eten krijgt van zijn moeder.

Er is ook een kaart met een schoolplaat van een moeder met haar beide kinderen, die hen fruit geeft. Het speelgoed op de achtergrond maakt het plaatje compleet. Wat tevens een klassiek beeld is, is een moeder met kinderen, met Sinterklaas en zwarte piet op bezoek. Het laat zich raden rond welke jaarlijkse feestdag je deze kunt sturen.

Cornelis Jetses mag ook niet ontbreken als het om klassieke platen gaat, deze kaart gaat het om het hele gezin, ‘bij ons vieren’. De titel is dus uitermate duidelijk. Nog een kaart van een heel gezin is van kunstenaar Isaac Israëls, op een houten bank buiten, het is opvallend dat het gezin deftige kleding aan heeft en er waarschijnlijk een of twee kindermeisjes bij zijn.

Voor wie op zoek is naar een doopkaart, de afbeelding van een moeder met een kind in haar doopjurk, in Lausanne, laat niets aan duidelijkheid te wensen over.

Een heel bijzondere afbeelding is de kaart met een beeld van een moeder en kind, een twee-eenheid, een echt symbolisch beeld voor het moederschap. Kees van Dongen heeft ook een bijdrage, een schets van een moeder die haar kind voedt.

Nog wat internationale plaatjes, zoals die van een Indiaanse moeder met het kind op haar rug vastgebonden, dan nog een schets met een Indiaanse moeder met meerdere kinderen. Ook een prachtige tekening van een woonkamer in India, met een hangmat voor de baby.

Dan zijn er nog modernere afbeeldingen van moeder en kind, geschilderd en gefotografeerd. Een foto is heel duidelijk, een baby drinkt uit de borst, meer van de moeder is er niet te zien. Van een ander plaatje in zwart-wit zie je een baby slapen over zijn moeders  schouder. Dit lichaamsdeel is dan ook het enige wat er te zien is. Het plaatje is heel duidelijk en vertederend.

Ten slotte nog een kaart in moderne kleuren van Henry Heerup, een heel moderne weergave van moeder en kind. Hoe dit geïnterpreteerd kan worden mag iedereen zelf beslissen. In ieder geval, er is genoeg keus.